Hạt cà phê Arabica và Robusta là hai loại cà phê chính được sử dụng trên thế giới. Chúng có nhiều điểm khác nhau về đặc tính và ảnh hưởng đến chất lượng cà phê.
1. Hạt cà phê Arabica:
- Xuất xứ: Hạt cà phê Arabica được trồng chủ yếu ở châu Phi, Nam Mỹ và Trung Mỹ. Các nước sản xuất chủ yếu bao gồm Ethiopia, Colombia, Brazil, Guatemala, Costa Rica và Jamaica.
- Đặc tính: Hạt cà phê Arabica có kích thước lớn hơn so với hạt cà phê Robusta và có hình dáng hơi cong ở giữa. Chúng có hương vị tinh tế và nhẹ nhàng, có mùi hương hoa quả, mật ong, sô cô la, hạt dẻ, vv. Hạt cà phê Arabica còn có nồng độ caffeine thấp hơn hạt cà phê Robusta, khoảng 1% – 1.5%.
- Sử dụng: Hạt cà phê Arabica thường được sử dụng để sản xuất cà phê cao cấp, espresso và các loại cà phê hạt nguyên chất. Với hương vị tinh tế và độc đáo, Arabica thường được ưa chuộng bởi người yêu cà phê.
2. Hạt cà phê Robusta:
- Xuất xứ: Hạt cà phê Robusta được trồng chủ yếu ở châu Phi, châu Á và Brazil. Các nước sản xuất chủ yếu bao gồm Việt Nam, Brazil, Indonesia, Uganda và Ethiopia.
- Đặc tính: Hạt cà phê Robusta có kích thước nhỏ hơn và hình dạng bầu dục hơn so với hạt cà phê Arabica. Chúng có hương vị đậm đà, đắng và có mùi hương của cỏ khô, gỗ, đất và hạt tiêu. Hạt cà phê Robusta còn có nồng độ caffeine cao hơn hạt cà phê Arabica, khoảng 2% – 2.7%.
- Sử dụng: Hạt cà phê Robusta thường được sử dụng để sản xuất cà phê hòa tan và cà phê pha phin. Với hương vị đậm đà, Robusta thường được sử dụng để tạo hương vị đặc trưng cho các loại cà phê espresso và cà phê pha phin.
3. Ảnh hưởng đến chất lượng cà phê
- Vị: Hạt cà phê Arabica thường có hương vị tinh tế, nhẹ nhàng và có độ chua tự nhiên. Trong khi đó, hạt cà phê Robusta có hương vị đậm đà và đắng hơn, với một số mùi hương đặc trưng như cỏ khô, gỗ và đất.
- Độ đắng: Vì nồng độ caffeine cao hơn, hạt cà phê Robusta thường có độ đắng cao hơn hạt cà phê Arabica.
- Hương thơm: Hạt cà phê Arabica thường có hương thơm phức hợp và phong phú, với nhiều mùi hương như hoa quả, mật ong, sô cô la, hạt dẻ và vv. Trong khi đó, hạt cà phê Robusta có hương thơm ít phức hợp hơn, thường có mùi hương của cỏ khô, gỗ và đất.
- Độ axit: Hạt cà phê Arabica có độ axit cao hơn hạt cà phê Robusta, mang lại cảm giác sảng khoái cho vòm miệng.
- Độ độc: Hạt cà phê Robusta chứa nhiều chất độc hơn hạt cà phê Arabica, do đó nếu uống quá nhiều cà phê Robusta có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe.
4. Sử dụng
- Hạt cà phê Arabica thường được sử dụng để tạo ra các loại cà phê espresso và cà phê phin với hương vị tinh tế và phức hợp. Nó cũng được sử dụng để sản xuất các loại cà phê đá và cà phê cappuccino.
- Hạt cà phê Robusta thường được sử dụng để tạo ra các loại cà phê espresso và cà phê phin với hương vị đậm đà và đắng hơn. Nó cũng được sử dụng để tạo ra các loại cà phê sữa, cà phê bạc xỉu và cà phê đen.
5. Ảnh hưởng đến chất lượng cà phê
Hạt cà phê Arabica và Robusta có sự khác biệt về chất lượng và hương vị, vì vậy chúng có ảnh hưởng đến chất lượng cà phê sản xuất từ chúng.
- Hạt cà phê Arabica có chất lượng tốt hơn và được đánh giá cao hơn trong ngành cà phê. Với độ ẩm thấp hơn, hạt cà phê Arabica có thể tạo ra cà phê có hương vị tinh tế và phức hợp hơn. Vì vậy, cà phê Arabica thường có giá thành cao hơn và được coi là loại cà phê cao cấp hơn.
- Hạt cà phê Robusta thường có độ ẩm cao hơn và hương vị đắng hơn. Với hàm lượng caffeine cao hơn, hạt cà phê Robusta cũng thường có hương vị đậm đà hơn. Tuy nhiên, nếu không được chế biến đúng cách, cà phê từ hạt Robusta có thể có mùi hôi và vị cay khá khó chịu.
6. Thị trường
Hạt cà phê Arabica và Robusta đều được trồng ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, vì sự khác biệt về chất lượng và giá thành, thị trường của hai loại hạt cà phê này cũng khác nhau.
- Hạt cà phê Arabica chiếm phần lớn thị phần cà phê trên toàn cầu, khoảng 60%. Các quốc gia chủ yếu sản xuất hạt cà phê Arabica là Brazil, Colombia, Ethiopia, và Costa Rica.
- Hạt cà phê Robusta chiếm khoảng 40% thị phần cà phê trên toàn cầu và được trồng chủ yếu tại các quốc gia như Việt Nam, Brazil, Indonesia, Uganda, và Tây Phi.
7. Ảnh hưởng đến sức khỏe
Hạt cà phê Arabica và Robusta đều có tác dụng tăng cường trí não, giảm mệt mỏi và đau đầu, giảm nguy cơ bệnh Parkinson và bệnh Alzheimer, và tăng cường hệ miễn dịch. Tuy nhiên, hạt cà phê Arabica có lượng axit chlorogenic ít hơn, giúp giảm nguy cơ bị dị ứng và tác dụng phụ khác. Hạt cà phê Robusta có hàm lượng caffein và axit chlorogenic cao hơn, tạo ra hương vị đắng hơn, tuy nhiên, sử dụng quá nhiều cà phê Robusta có thể gây hại đến sức khỏe, như tăng huyết áp, loãng xương, loét dạ dày, và gây tác dụng phụ khác.
8. Cách chế biến
Hạt cà phê Arabica và Robusta đều được chế biến để tạo ra sản phẩm cà phê đóng gói. Tuy nhiên, quá trình chế biến của từng loại hạt cà phê cũng khác nhau, ảnh hưởng đến hương vị và chất lượng cà phê.
- Hạt cà phê Arabica thường được chế biến bằng phương pháp khô hoặc ướt. Phương pháp ướt tạo ra hương vị ngọt hơn, trong khi phương pháp khô tạo ra hương vị đắng hơn. Sau khi chế biến, hạt cà phê Arabica thường có hương vị nhẹ nhàng, mượt mà và thơm ngon.
- Hạt cà phê Robusta thường được chế biến bằng phương pháp khô. Sau khi chế biến, hạt cà phê Robusta thường có hương vị đắng hơn, hậu vị khá mạnh và mùi thơm đặc trưng.
9. Giá thành
Hạt cà phê Arabica và Robusta cũng khác nhau về giá thành. Thông thường, hạt cà phê Arabica có giá trị cao hơn hạt cà phê Robusta do nó có hương vị và chất lượng tốt hơn.
Do sự khác biệt về chất lượng và hương vị, cà phê Arabica và Robusta có thể được sử dụng độc lập hoặc được pha trộn với nhau để tạo ra những hương vị cà phê độc đáo. Việc phối trộn hạt cà phê Arabica và Robusta cũng phụ thuộc vào sở thích và mục đích sử dụng của người dùng.